تاریخچه آبله میمون
آبله میمون اولین بار در سال 1958 زمانی که شیوع دو بیماری شبیه آبله در بین میمون هایی که برای تحقیق نگهداری می‌شدند، کشف شد. از این رو آبله میمون‌ها نامگذاری شد. اولین مورد انسانی آبله میمون در سال 1970 در جمهوری دموکراتیک کنگو در طی یک دوره ثبت شد. از آن زمان آبله میمون در سایر کشورهای آفریقای مرکزی و غربی در انسان‌ها گزارش شده است.
این بیماری سال‌ها پیش نیز در جهان و در برخی کشورها شیوع پیدا کرده بود و در برخی مواقع شاهد مبتلایانی هستیم که باعث ایجاد محدودیت در سفر به برخی کشورها می‌شوند. برای مثال در سال 2003 و 2021 برای سفر به نیجریه توصیه احتیاطی به دلیل دیده شدن چند فرد مبتلا اعلام شد.
در زمان نگارش این مقاله، بر اساس گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های اروپا، تا روز پنجشنبه 19 می، 38 مورد در سراسر جهان ثبت شده است، از جمله 37 مورد بدون سابقه سفر به کشورهای بومی بوده است. بریتانیا روز جمعه 20 می، ۱۱ مورد دیگر را گزارش کرد.
تاکنون در ایالات متحده، اولین مورد در سال 2022 در روز چهارشنبه 18 می در ماساچوست تشخیص داده شد. این مرد اخیرا به کانادا سفر کرده بود که امسال دو مورد مبتلا به این بیماری داشته است.
آبله میمون چیست؟
آبله میمون یک عفونت ویروسی نادر و شبیه به آبله انسان است. ویروس آبله میمون از جنس ارتوپوکس‌ویروس از خانواده پاکس ویریده است. ارتوپوکس‌ویروس شامل ویروس واریولا (که باعث آبله می شود)، ویروس واکسینیا (که در واکسن آبله استفاده می‌شود) و ویروس آبله گاوی می‌باشد.
علائم و نشانه‌های آبله میمون
آبله میمون ضایعات پوستی قرمز رنگی را ایجاد می‌کند که با گذشت زمان این ضایعات پوستی چرکی می‌شوند. ضایعات پوستی حدود ۹۵درصد موارد بر روی صورت، ۷۵درصد موارد بر روی کف دست و کف پا و ۳۰ درصد موارد بر اندام‌های تناسلی ظاهر می‌شوند. همچنین می‌تواند غشای مخاطی دهان را هم درگیر کند. این ویروس می‌تواند برای قرنیه چشم هم مشکلاتی را ایجاد کند و در موارد شدید باعث نابینایی شود. درگیری پوستی با گذشت زمان افزایش می‌یابد و رنگ بثورات پوستی به سمت زردی می‌رود.
در موارد شدید، این ضایعات می‌توانند قسمت‌های زیادی از پوست را از بین ببرند. با پیشرفت بیماری، ویروس به مغز و نخاع می‌رسد و باعث التهاب مغز و نخاع می‌شود که می‌تواند به آسیب مغزی و مرگ منجر شود.
علائم معمولاً در عرض 6 تا 13 روز ظاهر می‌شوند، حتی این دوره می‌تواند از ۵ تا ۲۱ روز نیز ادامه داشته باشد. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، ممکن است دو تا چهار هفته طول بکشند، و موارد شدید، بیشتر در میان کودکان رخ می دهد.
برخی علائم دیگر شامل:
- تب
- سردرد
- درد عضلانی
- خستگی
- کمر درد
- تورم غدد لنفاوی
تفاوت آبله میمون با سایر بیماری‌های مشابه
تفاوت آبله میمون با آبله
تفاوت آبله میمون با آبله این است که؛ در آبله میمون تورم غدد لنفاوی دیده می‌شود.
تفاوت آبله میمون با آبله مرغان
در آبله میمون علائمی نظیر: آبریزش بینی و سرفه دیده نمی‌شود.
راه‌های انتقال آبله میمون
آبله میمون از طریق تماس نزدیک با فرد یا حیوان آلوده یا با مواد آلوده به ویروس (تماس نزدیک با ضایعات، مایعات بدن، قطرات تنفسی و مواد آلوده) و ارتباط جنسی به انسان منتقل می‌شود.
متخصصین معتقد هستند موارد جدید ابتلا به آبله میمون بسیار غیرمعمول است و تعدادی از مبتلایان همجنسگرایانی هستند که با مردان دیگر ارتباط داشته‌اند.
راه‌های درمان آبله میمون
آبله میمون یک بیماری خود محدود شونده است که علائم آن بین 6- 13 روز طول می‌کشد و فرد با درمان‌های کمک کننده جانبی بهبودی پیدا می‌کند.
واکسن‌های مورد استفاده در مبارزه با ریشه کنی این آبله (JYNNEOSTM با نام Imvanex یا Imvamune شناخته می‌شود.) به دلیل شباهت بالای این دو ویروس، محافظت 85 درصدی در برابر آبله میمون را نشان داده‌اند. واکسن‌های جدیدتری ساخته شده است که یکی از آن‌ها برای پیشگیری از آبله میمون تایید شده است. همچنین یکی از داروهای ضد ویروسی نیز برای درمان آبله میمون نیز مجوز گرفته است.
جمع بندی
مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های اروپا اعلام کرد که احتمال انتقال ویروس در طول تماس جنسی زیاد است، اما خطر انتقال از دیگر اشکال تماس نزدیک کم است.
علائم معمولاً خفیف هستند و اکثر افراد ظرف چند هفته بهبود می یابند، اما نرخ مرگ و میر این ویروس در نیجریه حدود 3.3 درصد بوده است که کودکان، بزرگسالان جوان و افراد دارای نقص ایمنی بیشتر مستعد ابتلا هستند. این بیماری نه ویروس و نه بیماری جدیدیی است، پس بهتر است با رفع نگرانی نوصیه‌های بهداشتی را رعایت کنیم.